Tek Dikmeli Baba Nedir?

Tek dikmeli baba (Single Bitt Bollard), gemilerin yanaşması için kullanılan ve genellikle rıhtımlara, limanlara veya gemi güvertelerine monte edilen, halatları veya kabloları sabitlemek ve gemilerin yanaşma sırasında sabit kalmasını sağlamak için kullanılan sabit bir cihazdır.

Tek dikmeli baba, tek bir dikey sütun yapısına sahip bir yanaşma ekipmanıdır. Üst kısmı genellikle biraz daha kalındır veya halatların (örneğin "8 şeklinde" veya "kement" yöntemiyle) sarılmasını ve sabitlenmesini kolaylaştırmak için bir flanşa sahiptir. Cıvatalarla bir tabana sabitlenir ve gemilere rüzgar, dalga, gelgit vb. dış kuvvetlere karşı bir ankraj noktası sağlar.

Temel Özellikler

• Yapı：Halatların kaymasını önlemek için üst kısmı kalınlaştırılmış veya flanşlı tek silindirik sütun.
• Taşıma Kapasitesi：Tasarıma bağlı olarak, 10 tondan 200 tona kadar değişir, bazıları 400 tona kadar ulaşabilir ve farklı tonajdaki gemiler için uygundur.
• Halat Açısı：Dik açılara (dikey ±45°，yatay 0~180°) uyum sağlar, özellikle büyük gelgit aralığı (wide tidal range) olan ortamlar için uygundur.
• Montaj：4~8 cıvata (M24~M56) ile rıhtıma veya güverteye sabitlenir, bazıları stabiliteyi artırmak için betonla doldurulur.
• Malzeme：Genellikle sfero döküm (Ductile Cast Iron, örneğin QT450-10), dökme çelik (Cast Steel, örneğin ASTM A27) veya paslanmaz çelik kullanılır, yüzey genellikle deniz suyu korozyonunu önlemek için epoksi kaplama veya sıcak daldırma galvaniz ile kaplanır.

Uygulama Alanları

• Limanlar ve Rıhtımlar：Konteyner terminalleri, dökme yük terminalleri, petrol ve gaz terminalleri vb. için kullanılır, kargo gemilerini, tankerleri vb. sabitler.
• Gemi Güverteleri：Gemi içi yanaşma (örneğin gemilerin yan yana yanaşması) veya ekipman sabitleme için kullanılır.
• Özel Ortamlar：Büyük gelgit farkı olan kıyı limanları veya yüksek açılı halat gerektiren rıhtımlar için uygundur.

Avantajları ve Dezavantajları

• Avantajları：
  • Basit yapı, üretimi ve montajı kolaydır.
  • Çok sayıda halat (kapasiteye bağlı olarak) ve dik açılar için uygundur, uyarlanabilirliği yüksektir.
  • Maliyet nispeten düşüktür, çeşitli rıhtım türleri için uygundur.
• Dezavantajları：
  • Çift dikmeli babalara (Double Bitt) veya T başlı babalara (T-Head) kıyasla, yüksek açılı yüklerde stabilite biraz daha düşüktür.
  • Korozyonu veya gevşemeyi önlemek için cıvatalar ve yüzey kaplaması düzenli olarak kontrol edilmelidir.

Benzer Ekipmanlardan Farkı

• Çift Dikmeli Baba (Double Bitt Bollard)：İki sütunu vardır, daha yüksek yükler veya çoklu halat sabitleme için uygundur, daha güçlü stabiliteye sahiptir.
• T Başlı Baba (T-Head Bollard)：Üst kısmı T şeklindedir, ağır hizmet tipi gemiler veya yüksek mukavemetli yanaşma için uygundur.
• Hızlı Bırakma Kancası (Quick Release Hook)：Halatları hızlı bir şekilde serbest bırakmak için kullanılır, sık sık yanaşan rıhtımlar için uygundur.