Büyük Petrol Depolama Tankları Nasıl Üretilir?

Büyük petrol depolama tanklarının üretimi karmaşık bir mühendislik projesidir. Büyük petrol depolama tanklarının imalatı genellikle fabrika ön üretimi ve sahada montaj olmak üzere iki şekilde yapılır:

Fabrika Ön Üretimi (Shop Fabrication)

• Çelik Plaka İşleme:
  • Kesme ve Şekillendirme: CNC kesme makineleri kullanılarak çelik plakalar istenilen şekillerde (tank duvar plakaları, tank taban plakaları, tavan plakaları gibi) kesilir. Çelik plakaların tankın dairesel yapısına uyum sağlaması için silindirle şekillendirilmesi gerekebilir.
  • Ön Üretim Parçaları: Tank tavanı, tank tabanı, takviye halkaları, aksesuarlar (flanşlar, nozullar gibi) fabrikada önceden üretilir.
• Kaynak: Bazı bileşenler fabrikada ön kaynak işlemine tabi tutulur; örneğin tank taban plakaları veya küçük depolama tanklarının tamamı MIG, TIG veya tozaltı kaynak gibi teknikler kullanılarak kaynaklanır.
• Yüzey İşlemi: Ön üretimi yapılan parçalar kumlama, pas giderme işlemlerinden geçirilir ve kullanım ömrünü uzatmak için astar veya korozyon önleyici kaplama (epoksi reçine gibi) ile kaplanır.

Sahada Montaj (Field Erection)

• Saha Hazırlığı:
  • Temel İnşaatı: Seçilen alanda zemin düzeltme ve kazı işlemleri yapılır, depolama tankının stabilitesini sağlamak için betonarme temel dökülür. Temel, depolama tankının tam yüklü ağırlığını ve çevresel yükleri (rüzgar, deprem gibi) taşıyabilmelidir.
  • Ekipman Yerleşimi: Vinçler, iskeleler ve kaynak ekipmanları gibi ekipmanlar hazırlanır.
• Tank Gövdesi Montajı:
  • Tank Tabanı Döşemesi: Ön üretimi yapılan tank taban plakaları temelde yan yana birleştirilir ve kaynaklanır, düzgünlük ve sızdırmazlık sağlanır.
  • Tank Duvarı Montajı: Çelik plakalar tasarım sırasına göre halka halka (ring) vinçle kaldırılır ve kaynaklanır, genellikle dikey kaynak tekniği kullanılır. Her bir halka kaynak işlemi tamamlandıktan sonra kaynak dikişlerinin kalitesi kontrol edilir.
  • Tank Tavanı Montajı: Depolama tankı tipine göre sabit tavan veya yüzer tavan monte edilir. Yüzer tavanlı depolama tanklarında buharlaşma kayıplarını azaltmak için ek olarak sızdırmazlık sistemi kurulması gerekir.
• Aksesuar Montajı: Giriş-çıkış boruları, vanalar, havalandırma valfleri, ölçüm cihazları vb. monte edilerek depolama tankının işlevselliği tamamlanır.

Kalite Kontrol ve Testler

• Kaynak Dikişi Kontrolü: Kaynak dikişlerinde çatlak veya kusur olup olmadığını kontrol etmek için ultrasonik test, X-ışını testi gibi tahribatsız muayene (NDT) teknikleri kullanılır.
• Basınç Testi: Depolama tankında sızıntı olup olmadığını kontrol etmek için su basıncı veya hava basıncı testi yapılır. Büyük depolama tanklarında genellikle su basıncı testi uygulanır, su doldurulduktan sonra sızıntı olup olmadığı gözlemlenir.
• Yüzey Kontrolü: Korozyon önleyici kaplamanın düzgün ve soyulmamış olduğundan emin olunarak depolama tankının ömrü uzatılır.
• Uygunluk Kontrolü: Depolama tankının API 650, ASME Section VIII gibi standartlara ve yerel çevre ve güvenlik düzenlemelerine (EPAnın SPCC planı gibi) uygun olduğundan emin olunur.

Taşıma ve Montaj

• Taşıma: Fabrikada ön üretimi yapılan depolama tankları veya parçaları özel treylerler, demiryolu veya mavnalarla sahaya taşınır. Büyük depolama tankı parçaları yol kısıtlamalarına uyum sağlamak için parçalar halinde taşınır.
• Sahada Montaj: Vinçler kullanılarak parçalar yerine kaldırılır, son montaj ve bağlantılar tamamlanır. Montajdan sonra depolama tankının boru sistemine sorunsuz bir şekilde bağlandığından emin olmak için son fonksiyon testleri yapılır.

Son İşlemler ve Bakım

• Korozyon Koruması: Depolama tankının dış yüzeyine hava koşullarına dayanıklı kaplama uygulanır, iç kısma ise aşındırıcı ortamlara karşı özel astar eklenebilir.
• Periyodik Kontroller: API 653 standardına göre depolama tankının yapısal bütünlüğü, kaynak dikişleri ve korozyon önleyici katmanı düzenli olarak kontrol edilerek sızıntı veya arızaların önüne geçilir.